Mizoram College Hmasa ber. Click or copy and paste the link to google site.
https://www.timesofmizoram.com/2018/02/pachhunga-university-college-history.html?m=0
Mizoram College Hmasa ber. Click or copy and paste the link to google site.
https://www.timesofmizoram.com/2018/02/pachhunga-university-college-history.html?m=0
2018 kum khan lehkhabu ka chhiar ve nuala, chu'ng zinga pakhat chu 'Savun Kawrfual' a ni.
2017 kuma lehkhabu chhuak zinga tha ber(M.A.L BOTY-2017) nihna hauhtu a ni a, kum khat hnua ka chhiar ve pawh khan tha ka ti hle; A thuziak awmzia hriatloh ka hlauh avangin thupui thenkhat kha chu ka chhiarnawn tluk tluk nghe nghe a ni. Ka thian hnai te leh ka kalna hmun a piangah midang te chu chhiar ve turin ka sawm zela, mi pahnih pheichu ka ta ka hawh tir nghe nghe.
He lehkhabu hian a kawm atangin min hip nghal hle a, a chhung thu ka chhiar thui tulh tulha, ngaihtuahna a zau tulh tulha, a ziaktu ka ngaisang tual tual mai a nih kha. Ka theih leh ka thiamna zawnah ka phak ang tawkin mizo mi challang -politician, Sorkar hnathawk, Kohhran rawngbawltu leh NGO lam mi te hi an chanchin ka hriat theih chu ka chhui ve nasa thina, Mizo/Mizoram an hmangaih em? Eng angin nge an hmangaihna an lanchhuah tir? tih tein ka teh ve thin. Chuti angah chuan huaisenna ka dahsang bera, thil dik leh tha ti tura mahni huang chin pel ngam te hian min hneh ber zel, chu chu Savun Kawrfualah hian ka hmu a ni ber. Heta tang hian Rev. Lalhmingchhuanga Zongte hi ka hmu chak ta em em mai a ni. Facebook-ah ka zawnga, a facebook thian ka ni ve ta a, Youtube lamah ka zawnga, hmun thuma a thusawina : A chhelai siam thatu sermon te, Delhi Mizo Inkhawmnaa a thusawi nitain ka hria, leh Mimi-i nen an inkawmna te hi ka en nghal nghe nghe a, a thusawi dan leh a ngaihdan te chu ka lem duak duak a ni ber mai, ka idol nghal ta em em mai a ni. A huaisen ka ti a, Pastor nichunga a thusawi dan hmang kha mihring nunna ka ngaihsan ber a ni tlat a ni. A huaisenna leh a thusawi dan vel avang hian AICS lamah chuan awm tir an duh vak lo tih ang zawnga an sawi ka hriat phei kha chuan ka ngaisang zual sauh mai a ni.
Delhi Mizo Zirlai Pawl group atangin a phone no. ka nei hlauha, hmuh pawh la inhmu lo kha 2018 july thla College Week-ah Debate kan neih tur thupui chungchang zawtin whatsapp atangin ka va be thawra, "NLUP hi Mizo ten kan thatpui" tih lam hawi kha Debate thupui a ni. pa hawihhawm leh mi zawng zawng Pastor a nihna a lang chiang hle, tunge a nih pawh a hriatloh kha a ngaihdan tlang takin min hrilhin a sawibelh zui zel te kha mak ka la tireng mai. "A thlawnna thil sem vak hi kan thatpuiin ka hre lo, sem policy avang ram ding chhuak hi ka la hre lo" tihlam hawi deuh hian a sawi nghe nghe. A lehkhabu thar tur "Mizo Buan te" tih a chhuah theih tep thu a lo post ka hmuhin ka lawm hle a, mahse hun rei lo te chhungin a nat thu kan hre leh si. A tak taka ram hmangaihtu kan chan ta chu a ni a, ui thu sawi vak dan ka hre lo, mahse keimahah hian a chiang em em thung lawi si.
Mizo zingah mi langsar pui pui an awm, midang pawisawi an hlauh em avangin thil dik lo pawh an au-chhuahpui ngam lo, public darling nih an thlahlel em em, thudik pawh an sawi tha ngam meuh lo a, thil dik lo phei chu thukhuh tak phenah an sawisel ngam tawk a ni ber. Chuti ang mi chu Mizo te hian kan ngah em avangin dikna a fam a, sual kan vulh lian mek a nih hi.
Heti ang kawngah chuan Pu M Lal Manzuala leh Pu David Sailo te chiah hi tuna kan neih te chu an ni mai awm e. Tunlaiah chuan Pu Ruata Sailo hi ka ngaisang viaua, sorkar chhawrlai a ni chung rengin sorkar diklohnaah a ngawi ve mai mai loh vang a ni.
Tb : vawiin chhunah Mission VT Baptist Biak In atangin vuiliam a ni.
HMEICHHIA(1982)
R.Zuala(1917-1990)
HMEICHHIA hi i ngaihtuah fo ang tih chu hriat sa a ni a, mahse i ngaihtuah chik ngai em?
Hmusitawm taka ruat loh theih lohvin, mi tina thei hlei lo, pangang te, changpat te, uṭawk te hlauvin rak chel chul ṭhin mah se pasal zungawl vei pawh a bitum ngam tlat a ni. Tuar zuau awm fahranin thil ho mai maiah te ‘awi ka nu’ ti ṭhin mah sela, a ta tur ni hauh lo tih a hriat reng fa hring turin, na eng ang pawh kum khat dan lek lekah a tuar ngam tlat bawk a ni.
A chetzia hi i ngaihtuah ngai em? Mipa rit phur chuan a chawlh veleh a phur a nghat mai ṭhin; hmeichhia chu phur chungin a ding ngat mai a ni. Buh thleiin, rei tak bawhtah dap chhuatah a ṭhingṭhi thei a, la kaiin chhuatlaiah zan khuain a ṭhu thluang diai thei nia.
Sik leh sa pawhin hmeichhe chungah chuan thu a nei phak lo. Khua a lo lum chuan mipa chuan silhfen lum leh a chhah te dahin, a pan lam a inbel ṭhin. Khua a vawh leh a lum leh a chhah lamte a inbel ṭhin. Hmeichhia chu a ni ve lo. Khua chu lum rawh se, mawipui dawna a inhriat phawt chuan, chhah biang buang, hmul them thum pawh ni se a inbel tho tho mai. Khua chu vawr raw sek sek, mawipui dawn ngeia a inhriat phawt chuan, pan dir diar, awng sir siar pawh a ha tho mai.
A rilru pawh hriat thiam harsa tak a ni. Mal tihlan chak ni awm takin chhing fe fe a feng ang a, a han ṭhu ang a, a pawnfen chuan mal chanve chunglam mah a chuh ang, mahse engmah a sawi lovang. I lo melh vaih erawh chuan, a khuh phak lo tih hrerengin a pawnfen chu a pawt a pawt leh si ang. Mal lanna tura feng chhing a ni lova, a mal i hmuh theihna tura feng chhing lah a ni hek lo. Hmeichhia a ni a, a feng chhing ve mai mai a ni.
A chang chuan i darah te a bawh eu eu ang chia, a do il el mai ang che. Mahse i bei lo tisei ngawt suh. I lo khawih mai phei chuan chingal leh ser thur tui pawl hang main i phul hlut mai ang.
Kawr a lei pawhin ama mawi tihzawng chu a lei ngai lo. A hak huna miin mawi an tih ber tur nia a rin ngei a lei zawk ṭhin.
“Hmeichhe finin tuikhur ral a kai lo,” titu hi chu nupui hmu zo lo, mangang iak ve mai mai ni tur a ni. A kai khawp mai.
Nu-in, “ Fate u, in pa hi kan tihhah tehlul nen ei tur tuihnai lah kan barh thei hek lo; khawi nge, zanin chu kan arpui tui lai kha han talh ngawt mai teh u,” a han ti a. An talh a, a ei a lo hun chuan, nu chuan, “ A sa ṭha ṭha kha in pa pe rawh u; keini engmah thawk chhuak ve hlei lo te chuan ei mai mai ila a ni mai,” a han ti hlarh hlarh a. Chutah zet chuan, pa fing fu fu, rawn tlak hmel pu pui pui te pawh hian, rukru pha ang nuah nuahin, “ A ngai lo, a eng pawh ei ila ka puar tho mai; in nu hi duhsak zawk teh u,” tiin an riat nung nung a, a keṭhiah leh a nghawng ruh vel an khel nuap nuap a, lungawi fahranin an kham nulh mai ṭhin. A fing deuh chuan a thlaki ruh emaw an ei belh mahna. Tuikhur ral chu kai tak a ni.
Nu chuan, “ Ngawi teh u, fate u, in pa hi a hah ṭhin em mai a, a mutna hi nuam takin ka han siam sak teh ang,” tiin, rizai te chu a han ching let tawp tawp a, lukham te chu a han beng ri dum dum a. Chuti meuh chuan pa inti fing pui pui, ei hmu tih hriat renga kawnghren naran tlin loh khawp khawpa dul kiar, officer lian tak takan thai khat lek pawha tute emaw hlawh pung thei, pulpit aṭanga vanram kal dan min hrilh thiam tak tak te meuh pawh hi, mumang bo ṭhakin, ha hni dai duakin an mu burh burh ṭhin zuk nia.
Nu-in pasal hnenah, “ Aw, i chhungte em em hi chu aw, kan chhangchhiata kan thawhmawh lawp lawp nen, a nazawng phei chuan inphut turah pawh ka ruat lova, mahse hetianga kan damloh lai te tal hi chuan min han ṭawiawm ve se ka ti ngawt ṭhin mai. Ka chhungte hi chu an thawk mawh teh chung hian kan ko pharna lai len e, ka vui lek lek ṭhin a ni,” a han tih bal bal tawh chuan, mipa mitah chuan hmeichhe chhungte chu angel awm khawm ang mai an ni tawh ṭhin a; ama chhungte lah, a ṭha ber pawh Thlanrawkpa khuangchawi laia laiking ang lek kha an ni tawh mai ṭhin.
A kawr hak ṭhenkhat tawtzia hi i hmu ngai em? Nang chuan ha ve ta la i thaw thei mang lovang. Mahse hmeichhia zawng tawt hian a ngam lo. Tawt mar tlat pawh ha sela, pass lawmnaah chuan a la mal zai ar ar thei tho a sin.
Tlangval ṭha tak, pasala neih tlak te pawh hi a hre lo a ni bik lo. A hre em em a ni. “He tlangval hi a ṭha khawp mai, zu pawh a in lo, mei pawh a zu lo, cinema pawh a en ngai lo, fel tak a ni. Party-naah pawh a kal ngai lo, pasalah a ṭha viau ang, ṭhiani nang nei teh ka ti” a ti theuh mai a ni. Guitar tum thiam tawka tin zuah sei, zei tawka sam sei, jean kekawr leh high-heel ngaina tlangval te chu a ngaisang viau a, ngaih pawh a ngaizawng mai ṭhin. Mahse pasal neih a hun meuh chuan, officer emaw, YMA fe emaw, a nih loh leh nghawngawrh suih loh lai pawha kamis nghawng kilh chip tlat khawpa ‘dan ṭha zir’ a nei thauh mai ang.
Thaibawih ka ni lo emaw te hi i lo ti palh ang e, hmeichhia hi mipa tan ngam chi a ni lo reng reng. Eden huanah pawh khan mipa ei ngam loh a ei hmasa rap mai a ni; mipa chu a eitir ve leh nghal nen. Thaibawih ni lova inngai te chu mahni inbum mai an ni. Hmanlai ata tawh hmeichhia chuan khawvel hi a chawk buai ṭhin asin. Helen of Troy chu Greek ho leh Trojan hovin an indo phah luai luai a, Aigupta lalnu Cleopatra lah Rom lal Julius Ceaser te, Mark Antony ten an buaipui chiam a, film star hmelṭha leh itawm hmingthang Marylin Munroe chu, a thih hnu kum 20 laiah pawh a diary bo te an la zawng mup mup mai bawk. Greek ho pathiante zingah pawh pathiannu Venus hi a chimawm hrep mai. Hindu pathiante zingah lah pathiannu Kali hi a rura phian bawk a. Zawlnei Elija te lah hmeichhia, Jezebeli hlauin a tlanbo tak zak zak. Mizo zingah lah, dawithiam hmingthang Lalruanga chu Zangkaki’n a tlawm det a nih kha. Hmeichhia hi chuti mai mai an ni lo ve.
Mahse hei mai hi thlirna kim a ni lo. A khingbai a ni. Lehlam a la awm asin.
Thahrui ngahah chuan mipa zawng a phak mawlh lo mai. Mahse fate damlo bawihsawm a, rem mang hlei lova intung mai mai a, zan tam tak khum kila tlaivar leh mai ṭhin chu hmeichhia a ni tlat.
A tirah pawh siamtu chuan mipa chu amah ringawta khawsa tur chuan tlakin a hre lo va, mipa amah maia awm chu ṭha a ti lo va, awmpui tur leh tiphuisui turin hmeichhia a siam ngat reng a ni.
Hetih vang hi em ni dawn, nupa ṭang ṭhen zingah hian kawppui lam leh chu mipa an ni deuh zel mai. Hmeichhia chu amahin a khawsa thei a ni. Patung tam tak hian hmeithai thlai chi khawl sa an dik duk duk duh khawp asin.
Pa zungawl vei, nikhua pawh hre lova mahni in lo lut a, nupui fanau rawn hrawk khur khur te pawh hi hmeichhia chuan khawvela mipa ṭha ber ni awm hialin a duatin a buaipui peih ṭhin a ni. Nawhchizuarte takngial pawhin an hmel huatzawng pawh duhtawk ngahin an ṭin vet ho ṭhin. Hmeichhia chuan mahni inphata midang buaipui hi a peih fo a ni. A pasal leh a fate nawmsakna tur chuan a huam thui em em a, ṭhiante zinga a sual pawl pawh ni se, a fa chu ngilneihna leh hmangaihna nen a en tho. Enkawl pehna leh ngaihdam peihna thinlung hi hmeichhia chuan a ngah bike m em a, a chang phei chuan a chetsual phah hial ṭhin a ni. Tlangval nikhua lo deuh mai, zu ruih ching emaw, buaipui ngai fahran mi a han hmuh hian a thinlung a chawk tho va, pasalah neih hial a duh ṭhin a ni. Chu chu hmeichhia a ni.
Pa hova fate an mut zawh vek hnu pawha an sulhnu chhui a, ching fel a, a hnuhnung bera mu ṭhin chu hmeichhia a ni. Mahse a tho zing leh ber a, mipa tan thingpui a buatsaih a, ei tur a buatsaih ṭhin.
Ral hlauva mipa a tlan duai duai pawhin hmeichhia chuan a fa kuah a, humhim tumin chemsen a tuar mai ṭhin. Naupangte lahin , “ Ka nu, ka nu,” tiin a lakah himna an beisei a, an pan ṭhin a ni.
Heng thil zawng zawngah hian hmeichhia chuan lawman emaw fakna emaw a beisei lo.
An fate an lo puitlin a, suahsual lam kawng an rawn zawh a, mittui nena beitu chu hmeichhia a ni.
Hetih vang hi a ni a nge, Emperor Napoleon pawhin a nu a ngaihsan em kha.
“Ka dam lova, a tlaivar a…hah takin, chaklo chung pawhin…ka nu, ka nu duhtak chu!
![]() |
Mizo Lanu. |
![]() |
Mafaa Hauhnar Sulhnu zir chianna. Organised by Mizo Dept. Pachhunga University College. @Seminar Hall.PUC. Novrmber 2019 (Pic : blogger leh Mafaa lem) |
![]() |
[Pi Nokung leh Kei] |
Mizoram College Hmasa ber. Click or copy and paste the link to google site. https://www.timesofmizoram.com/2018/02/pachhunga-university-co...